Borg Nienoord (schelpengrot), Nienoord 1, Leek

Nadat de oorspronkelijke adellijke families de borg sinds 1907 niet meer bewoonden, heeft de gemeente Leek het landgoed eind jaren ’50 van de vorige eeuw gekocht. In de borg en de bijgebouwen is tegenwoordig Museum Nienoord gevestigd, met aandacht voor de historie van het landgoed en de omgeving. Verder is op Nienoord het Nationaal Rijtuigmuseum gevestigd; de grootste nationale collectie rijtuigen, arresleden en toebehoren en één van de twee topcollecties in de provincie Groningen (naast de porseleincollectie van het Groninger Museum).

Het landhuis is in 1884 opgetrokken op de plaats van een vroegere borg. In het pand zijn twee 17-de eeuwse toegangspoortjes opgenomen (gedateerd 1678 en gerenoveerd 1679). In de benedenkamer is een 18-de eeuwse schouw met houtsnijwerk en een bijpassende kastenwand. In de andere vleugel is ook een 18-de eeuwse schouw te vinden.
Op de bovenverdieping bevindt zich een door Hermannus Collenius beschilderde wand van de vroegere balzaal.

De toegang tot het borgterrein wordt gevormd door een gebeeldhouwde zandstenen poort uit 1708. In het park staat een rechthoekig tuinhuis, een restant van de oranjerie. Alle vier wanden zijn in de 18-de eeuw als schelpengrot ingericht.

Tijdens Open Monumentendag zijn de schelpengrot, het heringerichte koetshuis en de tuin gratis te bezichtigen (de rest van de gebouwen valt onder de entree van het museum; Museumkaart geldig).

Borg Nienoord Leek